Actueel – Klimaat || Wijs

Categorie: Actueel (page 1 of 2)

Klimaatmanifest

29 mei 2019 / Wyke / Geen reacties

Europa kan klimaatverandering stoppen, volgens Europarlementariër Bas Eickhout. Daar is wel samenwerking, lef en doorzettingsvermogen voor nodig, zegt hij in zijn boek Klimaatmanifest. Daarnaast is politieke wil een belangrijke factor en die ontbreekt nog wel eens. Of zou het tij kunnen keren met de huidige Europese parlementsverkiezingen?

‘Ergens is het een rare vraag natuurlijk: hebben we het geld om onze aarde leefbaar te houden? .. We hebben het geld én de technologie om onze economie op korte termijn klimaatneutraal te maken, wat mist is politieke wil.’
p.49, KLimaatmanifest

Manifest

Desalniettemin Klimaatmanifest is een positief pleidooi voor dat wat we kunnen doen om de Parijse doelen te halen en waar we staan met onze politieke betrekkingen aangaande klimaatverandering. Bas Eickhout bespreekt tien voorstellen, zodat we met een ‘klimaatcrisis’ om kunnen gaan.

Te ambitieus?

En wie denkt dat we nog niks bereikt hebben, heeft het mis. In zijn voorwoord vertelt Bas Eickhout dat er in de jaren dat hij politiek actief is, er wel degelijk zaken gerealiseerd zijn op het gebied van klimaatverandering en de politiek, zoals het Parijs-akkoord uiteraard, een aankomend Nederlands klimaatakkoord en meer. Niet alles is onrealistische gebleken of te ambitieus, zoals hij beweert.

‘ ..niets is onmogelijk als Europese politici durven op te komen voor het algemeen belang, gesteund door een groeiende groep mensen die inzien dat daadkrachtige maatregelen tegen klimaatverandering in hun belang zijn.’
p. 8 Klimaatmanifest

Een mooi bijvoorbeeld zijn natuurlijk ook de meest recente ontwikkelingen, zoals het initiatiefvoorstel-Klaver, dat zojuist is aangenomen door de Eerste Kamer en niet te vergeten de groeiende zetels voor de Groenen in de verkiezingen voor het Europese Parlement.

Van Wetenschap naar Politiek

Voor wie nog wat meer wil weten over klimaatverandering of luisteren naar Bas zijn verhaal, bekijk eens zijn klimaatcollege. Hierin zet hij de huidige wetenschappelijke bevindingen uiteen in aanloop naar politieke besluitvorming. Ofwel, een achtergrondverhaal met een politiek tintje.

Klimaaatmanifest – Boom Uitgevers Amsterdam

Klimaatcollege Van Wetenschap naar Politiek

Verdronken Land

13 mei 2019 / Wyke / Geen reacties

Wil jij ervaren wat een stijgende zeespiegel voor jou of jouw omgeving betekent? Compagnietheater Amsterdam organiseert samen met collectief LUDWIG het pop-up museum Verdronken Land. In het weekend van 25 en 26 mei staat dit theater volledig in het teken van klimaatverandering en het stijgen van de zeespiegel. Wat voor gevolgen heeft dit voor ons en de wereld om ons heen?

Verschillende kunstenaars

Verschillende internationale kunstenaars laten zien, horen en voelen wat de kracht en schoonheid van water is, met video’s, beeldende kunst, een zeepkisten evenement en meer. Zoals de Belgische filmmaker Claude Cattelain die een videokunstwerk toont over een man die het water terug de zee in veegt. De Spaanse beeldend kunstenaar Isaac Cordal zal de Kloveniersburgwal voor het theater gebruiken als zijn kunstruimte.

Dus laat je verassen door deze inspirerende kunstenaars en ervaar een nieuwe waterige wereld. Ofwel:

‘Kom naar het verdronken land en laat je zintuigen prikkelen op zee(niveau)!’
Ludwig Live

Bronnen

Verdronken Land

Programma Compagnietheater

Amerpodia

Waterschap Amstel, Gooi en Vecht

Klimaatvragen?

8 april 2019 / Wyke / Geen reacties

Heb jij klimaatvragen, zoals wat is eigenlijk een broeikasgas? Zorgt CO2 voor een groenere aarde of wat is de rol van de zon in de opwarming van de aarde? Wil jij een antwoord op dit soort vragen? Dan moet je bij onderstaande initiatiefnemers zijn..

Veelgestelde klimaatvragen

De vraag naar feiten over klimaatverandering hangt in de lucht. Ook ik hoor de laatste tijd steeds vaker de roep om klimaatvragen, zowel in privékringen als in zakelijke contreien. ‘Wat is waar en wat niet? Kun je even de feiten voor mij op een rij zetten’?, is vervolgens de vraag. ‘Ik zie ze graag op een presenteerblaadje’, klinkt het bij een borrel.

Wat is de zin en onzin in klimaatdiscussies?

Wat zijn de fabels en de feiten over CO2?

Welke feiten en ficties zijn er in het klimaatvraagstuk?

Wat is nu echt waar, en wat niet?

Recentelijke zijn er een aantal partijen aan de slag gegaan. Kenners uit het vakgebied, zoals het KNMI, wetenschappers als Bart Verheggen en anderen, in samenwerking met media zoals NU.nl. Klimaatwijs zet hier de initiatieven aan klimaatvragen op een rij:

Nu.nl

Nu.nl is recent gestart met een serie klimaatvragen, die worden beantwoord door wetenschappers. Vandaag deel 1: ‘Hoeveel warmer wordt het nou eigenlijk?’ Je kan de serie volgen of zelfs je eigen vraag stellen. Wie weet wordt jouw vraag binnenkort dan beantwoord via Nu.nl. Stel jouw prangende klimaatvraag hier.

Media, blogs en meer

Ook in de media is er momenteel aandacht voor klimaatvragen. Het Algemeen Dagblad en De Morgen bijvoorbeeld hebben achttien prangende klimaatvragen getoond in hun artikel ‘Klaar met alle meningen over klimaatverandering? Dit zijn de feiten’. Deze lijst beantwoordt vragen als ‘Waarom zou de mens dan nu de oorzaak zijn?’ Of ‘Wat merken we nu al van het broeikaseffect?’. Ook De Standaard bundelt vragen onder het mom van: dit moet u weten om te kunnen meepraten in het klimaatdebat.

Klimaatblog Bart Verheggen geeft ons de wetenschappelijke feiten over broeikasgassen met de vraag ‘Wat is eigenlijk een broeikasgas?’. Waarom is een dergelijk gas een broeikasgas? Hij legt dit uit op moleculair niveau. En wat gebeurt er vervolgens als er meer broeikasgassen in de atmosfeer komen?

Ook Milieucentraal stipt enkele feiten aan in hun kort en bondige verhaal Klimaatverandering. de temperatuur op aarde stijgt en wat zijn de gevolgen, voor Nederland en de wereld. En wat is eigen CO2-voetafdruk bijvoorbeeld.

En ook het HIER klimaatwoordenboek geeft enkele handige weetjes over wat bepaalde termen in de klimatologie en een veranderend klimaat betekenen. Wat betekent bijvoorbeeld het begrip permafrost en hoe verandert dat in tijden van een warmer wordende aarde? Maar ook zeespiegelstijging, koolstofkringloop, het Kyoto-Protocol en warmtetransitie staan hierin vermeld.

KNMI-Klimaatberichten

Sinds een jaar of twee heeft het KNMI klimaatberichten in het leven geroepen. Inmiddels is er een hele database aan berichten opgebouwd met meer dan honderd klimaatissues. Neem een kijkje in deze database en kom meer te weten over klimaatfluctuaties, CO2-metingen, orkanen, droogte of zonkracht.

Voorloper klimaatvragen..

Wist je dat? Enkele jaren geleden heeft het Platform Communication on Climate Change (PCCC) een set aan klimaatvragen ontwikkeld, de FAQ’s van Klimaatportaal. Deze zijn nog steeds online te vinden, er moet uiteraard een kanttekening bij geplaatst worden dat dit FAQ’s zijn van circa 10 jaar geleden. Maar de werking van ons klimaatsysteem verandert gelukkig niet zo snel, dus neem gerust eens een kijkje in dit klimaatdossier (bijvoorbeeld bij oorzaken) en het bijbehorende scholierendossier, bedoeld voor onder meer profielwerkstuk informatie.

Boeken met feiten

Tot slot een aantal boeken die ingaan op de feiten en fabels over het klimaat. De een wat ouder dan de ander, maar zeker niet minder interessant en onwaar.

“Wat is er aan de hand met het weer in Nederland en België?”

Klimaatverandering, H. Geurts & R. van Dorland 2005

Klimaatverandering, wat is er aan de hand met het weer in Nederland en België geeft in mooie bewoordingen en spannende titels een kijkje in de klimaatwetenschap, van waarnemingen tot klimaatmodellen. Bijvoorbeeld de wolken van binnen bekeken. Geschreven door (oud) KNMI-persvoorlichter Harry Geurts en klimaatwetenschapper Rob van Dorland.

Ook wetenschapper en hoogleraar Pier Vellinga heeft zich in 2011 gewaagd aan het verhalen van feiten, fabels en open vragen over het klimaat met zijn boek Hoezo Klimaatverandering. In vragende vorm behandelt hij een aantal belangrijke klimaatzaken, zoals wordt de invloed van de mens op het klimaat overschat? Of Hoe erg is dat, een iets warmere wereld? Achterin het boek doet hij letterlijk verslag van feiten, bijbehorende fabels en, niet geheel onbelangrijk voor een wetenschapper, onzekerheden.

Een wat ouder en buitenlands exemplaar is De feiten over Klimaatverandering van Dinyar Godrej uit 2001. Voorzien van mooie schematische afbeeldingen gaat dit boek in op de gevolgen van onder meer gezondheid van de mens, gevolgen voor de landbouw en voedselproductie en bijvoorbeeld de politiek over klimaatverandering.

“Ik kwam erachter dat wetenschappers praktisch nooit zeggen dat ze ergens zeker van zijn, zelfs niet als dat voor meer dan negentig procent wel het geval is.”

Inleiding, p.11, De feiten over Klimaatverandering, D. Godrej, 2001

Naast feiten- en fabelboeken zijn er natuurlijk ook nog een heleboel andere waardevolle boeken over klimaatverandering geschreven, met de werking van het broeikassysteem en zo meer. En zeker niet te vergeten de kinderboeken waarin vaak in goede en heldere taal basiskennis over ons klimaatsysteem aan bod komt. Vaak als onderdeel van een encyclopedie, schoolboek of anderszins.

Het meest recente en compleet geïllustreerde (kinder)boek over klimaatverandering is Palmen op de Noordpool.

Klimaatvragen series

Nu serie – Hoeveel warmer wordt het nu eigenlijk? (7 april)

Nu serie – Hoe komt het dat de temperatuur stijgt..(5 april)

KNMI – klimaatberichten database (Karin van der Wiel)

KNMI- honderdste klimaatbericht (zoek op thema)

Platform Communication on Climate Change – Veelgestelde vragen klimaat

Milieucentraal – Klimaatverandering

HIER Klimaatwoordenboek (2017)

Enkele voorbeelden.. klimaatvragen

Wat is eigenlijk een broeikasgas? (Bart Verheggen blog – 08 april)

Hoe zijn oude klimaatvoorspellingen … rol van de zon’ (KNMI nieuws – 12 maart)

Media

AD – Klaar met alle meningen.. (05 april 2019)

Nu.nl – Klimaat Rubriek

Scholieren en studenten

Scholierendossier – Initiatief van het Platform Communication on Climate Change

Tipping Point Ahead – Scholierenwebsite van het Netherlands Earth System Science Centre (NESSC)

Internationaal

Facts climate change – Usborne

FAQ’s Climate Change – Michigan State University

De Standaard – Het klimaatdebat in 33 vragen, dit moet u weten om te kunnen meepraten

Voorloper klimaatvragen

Platform Communication on Climate Change – Veelgestelde vragen klimaat

FAQ – De werking van ons klimaatsysteem

Klimaatportaal – PCCC (Klimaat voor Ruimte)

Klimaatprotesten

9 maart 2019 / Wyke / Geen reacties

Zondag 10 maart is de landelijke mars voor het klimaat. De stakingen georganiseerd door scholieren zijn al even gaande, maar zeker nog niet ten einde en klimaatprotesten wereldwijd nemen nog steeds toe.

In Nederland stonden begin februari duizenden scholieren op het Malieveld. Het eerste Nederlandse gevolg van de aanzet van schoolstakingen van het Zweedse meisje Greta Thunberg. ‘Alles zal moeten veranderen en wel vandaag’, was een van haar wijze uitspraken, die aanleiding hebben gegeven voor diverse schoolstakingen wereldwijd.

Aanstaande klimaatprotesten:

Klimaatmars Amsterdam 10 maart as

Klimaatspijbelen 14 maart as

Landelijke klimaatmars
Naast de jongeren spijbelacties is er zondag 10 maart een landelijke klimaatmars op de Dam in Amsterdam, georganiseerd door Milieudefensie, de FNV, Oxfam Novib, Greenpeace, DeGoedeZaak en de Woonbond. De organisaties zijn klaar met vage beloften en halve maatregelen en willen concrete afspraken. Ze roepen de regering op te kiezen voor échte oplossingen. De grote vervuilers moeten eerlijk betalen. Voor een veilige toekomst voor iedereen. Inmiddels hebben zich ruim 50 maatschappelijke organisaties en politieke partijen bij dit initiatief aangesloten.

Youth for Climate

Youth for Climate heeft de organisatie op zich genomen en spoort jongeren aan mee te spijbelen voor het klimaat. Een signaal naar de politiek. Met hun overzichtelijke website geven ze praktische informatie, achtergrond, nieuws en een format voor verlofaanvraag bij je docenten. Uiteraard zijn ze ook actief op verschillende mediakanalen. De volgende Nederlandse stakingsactie staat gepland op 14 maart.

“Ik snap het wel. Het is meer hun klimaat dan het onze.”

Minister Wiebes (EZK) – NOS

Youth for Climate België

Wereldwijde initiatieven

Ook in andere landen worden acties door jongeren ondernomen, waaronder België, Australië, Duitsland, Oostenrijk en meer. Onder de naam School strike for climate of Youth Strike 4 Climate and Climate movements kun je veel informatie vinden.

“Het grote probleem van de mens is dat we geen langetermijngen hebben, niet verder kijken dan veertig jaar.’’ Jan Terlouw

Jan Terlouw in de Gelderlander

Geef de Toekomst een stoel

Bij Wijs van de Week (nr.16, 2017)

Klimaatmars 10 Maart

Maak de klimaatmars groot

Ondersteunende partijen

Toolkit

Kom ook/doe mee – Milieudefensie

Klimaatprotesten

Klimaatstakingen (Pinkpolitiek) – mooi overzichtslijstje op kaart en met data

Youth for Climate.nl (website)

Youth for Climate (Facebook)

Youth for Climate.com (België)

Klimaatmars 10 maart – Maak de klimaatmars groot

Youth for Climate overzicht stakingen (Wiki)

Jonge klimaatbeweging

Greta Thunberg

Greta Thunberg (de Zweedse klimaatactiviste)

Greta Thunberg TEDx Talk – Stockholm (video)

UN plenary session – Greta Thunberg (video)

Nieuws

Rutte tegen jongeren we doen al veel … (NOS – do 7 februari)

350 wetenschappers steunen scholieren – Trouw

Klimaatspijbelaars praten met premier Rutte (Parool)

Nijmegen krijgt donderdag ….. (AD en Gelderlander)

Klimaatprotest oke maar van mijn vliegreisjes… (Trouw – 6 febr.)

Onderzoek onder scholieren

Klimaatbewustzijn in de stad – Adwin Bosschaart (HvA)

Scholierenonderzoek (HvA nieuws)

Buitenland

School strikes 4 climate (lijst met landen en data)

Climate movement (Wiki)

The Climate Museum New York (in opwachting..) (zie Community Engagements)

Het Laatste Nieuws (HLN) Belgie – stakingsberichten

School Strike for Climate – Australie

Toekomst

Het Hebzucht Gas: sprookje over jongeren en het klimaat – Jan Terlouw

Geef de toekomst een stoel… Toekomststoel – Jan Terlouw

We bezitten geen langetermijngen … (Wijs van de Week nr. 16 2018 – Terlouw)

Overige

Klimaatwijs berichten Educatie

Scholierendossier van voormalig Platform Communication on Climate Change (Klimaat voor Ruimte)

Het informatieve boek over klimaatverandering – Palmen op de Noordpool (Marc ter Horst)

Antropoceen dieet

24 januari 2019 / Wyke / Geen reacties

Medisch tijdschrift The Lancet pleit voor een duurzamere en gezondere voedingsstijl, goed voor zowel de planeet, de mens als het klimaat. Wereldwijde veranderingen in ons voedselsysteem zijn nu noodzakelijk, willen we onder meer de klimaatdoelen halen. Samenwerking tussen verschillende partijen uit het voedselsysteem is een grote opgave en de sleutel tot een oplossing, menen de wetenschappers.

Bron: de Volkskrant – The Lancet

“vlees en zuivel …produceren 60 procent van de uitstoot van broeikasgassen.”

Het Parool – Opinie

EAT-commission

Voedselketens (food systems) kunnen in wezen hun omgeving en de gezondheid van de mens ondersteunen, maar ons huidige Antropocene voedselsysteem bedreigt nu mens en milieu.

“For the first time in 200 000 years of human history, we are severely out of synchronisation with the planet and nature.”

The 21st-century great food transformation

Een integrale benadering voor een transformatie naar een wereldwijd duurzaam voedselsysteem is noodzakelijk (great food transformation). De commissie EAT van The Lancet is het wereldwijde platform voor de transformatie van het voedselsysteem. De EAT commission haalt ook het IPCC aan en vertaalt de urgentie van de ‘voedselboodschap’ als volgt:

IPCC boodschap volgens The Lancet EAT commission:

‘A broad systemic societal change must start now, and one of the solutions lies within the food system.’

‘We need to act now.’

EATforum.org

Jaar van de Voeding

2019 is het jaar van de voeding, ‘Nutrition’. The Lancet gaat daarom extra aandacht besteden aan drie pijlers op wereldwijde schaal; de toename van obesitas, maar ook ondervoeding en voeding in de context van klimaatverandering. Daarbij spreekt The Lancet over een sectoraal overstijgende benadering om tot duurzame oplossingen te kunnen komen, want er liggen sociale, economische en politieke drijfveren aan de pijlers ten grondslag. Substantiële veranderingen in de sectoren en het voedselsysteem zullen uiteindelijk de mens en de aarde ten goede komen.

‘2019: the year for nutrition’

The Lancet

Triodos Bank

Ook Triodos Bank Nederland pleit voor een nieuw voedselsysteem. Het heeft geen zin om het huidige systeem aan te passen, zegt Riëlla Hollander directeur Landbouw en Voeding bij Triodos. Een meerderheid van de Nederlanders kiest overigens voor minder vlees eten, als ze zouden moeten kiezen tussen minder vlees consumeren of minder douchen. Triodos heeft onderzoek gedaan naar de keuzes en en opofferingen waartoe mensen bereid zijn voor een duurzamere samenleving.

De landbouwsector is verantwoordelijk voor 25% van de mondiale CO2-uitstoot.

Waarom wij een nieuw voedselsysteem nodig hebben – Triodos Bank

Bronnen:

Food in the Athropocene (artikel – The Lancet)

Great Food transformation (artikel – The Lancet)

EAT-commission The Lancet

Alleen als we voortaan dit dieet volgen.. (Volkskrant – 17 januari)

Amsterdam, serveer dat plakje worst alleen nog … (Parool – 17 januari)

We need to act now – EAT forum (IPCC artikel over climate change en food system change)

The Lancet website (home)

Waarom wij een nieuw voedselsysteem nodig hebben (De kleur van Geld – Triodos)

Nederlander verkiest minder vlees eten boven minder douchen (Triodos – onderzoek)

Zo draag je bij aan een gezonder en groener voedselsysteem (Triodos – Tijd voor echte keuzes – tips)

Speciaal rapport IPCC

8 oktober 2018 / Wyke / Geen reacties

Een opwarming van meer dan 1,5 graad Celsius? Als we niet nu drastische wereldwijde maatregelen nemen om onze broeikasgasuitstoot te beperken, komen we waarschijnlijk hoger uit dan 1,5 graad opwarming. Dat staat in een speciale rapportage van het Intergovernmental Panel on Climate Change (IPCC). En de gevolgen van een halve graad meer opwarming zullen groot zijn.

‘Hoeveel verschil maakt een halve graad extra?’ Volkskrant

En ook het tempo van de stijging is belangrijk:

‘En, benadrukt het IPCC, het gaat niet alleen om de absolute stijging van de temperatuur maar ook om het tempo. Een minder snelle temperatuurstijging geeft natuurlijke systemen, planten en dieren meer tijd zich aan te passen. En dat geldt ook voor de mens. Uit alle scenario’s blijkt dat de temperatuurstijging de minst bedeelden op aarde het hardst zal treffen. Gunt de mens zichzelf meer tijd, dan kan hij voorkomen dat daardoor de economische ongelijkheid toeneemt.’ Trouw

Special Report: Global Warming of 1,5°C (SR15)

An IPCC special report on the impacts of global warming of 1,5°C above pre-industrial levels and related global greenhouse gas emission pathways, in the context of strengthening the global response to the threat of climate change, sustainable development, and efforts to eradicate poverty.

Het belang voor Nederland is groot, zegt klimaatexpert Rob van Dorland:

Voor Nederland is dit rapport dan ook van groot belang, vertelt Rob van Dorland van het KNMI. Hij coördineert de activiteiten van IPCC in Nederland, zoals de selectie van wetenschappers en het organiseren van zogeheten reviews, de controle van de teksten door weer andere wetenschappers.

“Als we praten over zeespiegelstijging, is dit voor Nederland natuurlijk uitermate van belang. Er zijn verschillen tussen 1,5 en 2 graden in zeespiegelstijging. Nederland is een laaggelegen land, met 30 procent onder de zeespiegel en 60 procent is kwetsbaar voor overstromingen. Dus voor Nederland is dit rapport van groot belang.” NOS artikel – 1 oktober

Rob van Dorland in NOS journaal – uitzending – 8 oktober

Wat een halve graad meer of minder betekent voor Nederland (NOS)

Wat kunnen we met het rapport? De klimaatonderhandelingen die later dit jaar volgen tijdens de klimaatconferentie in Polen hebben met dit rapport meer houvast. Er kunnen concretere maatregelen worden gevormd, omdat het streven naar 1,5 graad opwarming nu duidelijker zichtbaar is gemaakt. De wetenschappelijke onderbouwing van de impact van anderhalve graad opwarming ligt hiermee concreet op tafel. De gevolgen van 1,5 graad of 2 graden opwarming is hiermee een bedachtzame keuze. Of zoals Peter Kuipers Munneke het zegt:

‘Een politiek belangrijk rapport waarmee straks in de verdere onderhandelingen je met een vuist op tafel kan slaan.’

P. Kuipers Munneke in Nieuwsuur

Summary for Policymakers (IPCC)

‘En ja het kan, er is een pallet aan mogelijke maatregelen.’

P. Kuipers Munneke in Nieuwsuur

Over het rapport

Special Report on Global Warming (SR15)

Special Report 1,5°C FAQs (SR15)(IPCC)

IPCC website

KNMI – IPCC rapport over opwarming van de aarde tot 1,5°C (artikel)

Klimaatverandering – Bart Verheggen blog – Wetenschappelijke toelichting

Twitter IPCC

Media

Een scherpe waarschuwing van de wetenschap.. Uitzending NOS journaal 08 oktober (eerste item)

Grote ingrepen nodig om opwarming aarde te beperken – Uitzending Nieuwsuur 8 oktober (te gast: P. Kuipers Munneke)

Wat een halve graad meer of minder betekent voor Nederland NOS 8 oktober

Niet eerder vertoonde maatregelen nodig om opwarming te beperken … NOS 8 oktober

Verschil 1,5 en 2 graden opwarming erg groot … NOS 1 oktober

Halve graad minder opwarming spaart… Trouw 8 oktober

Klimaatdoel Parijs wordt vrijwel zeker niet … Volkskrant 8 oktober

Opwarming beperkt tot 1,5 graad … De Morgen 8 oktober

En verder..

IPCC rapporten (alle werkgroepen en rapporten IPCC)

Het IPCC-rapport en de betekenis voor Nederland (Platform – PCCC)

Zeespiegelstijging

25 september 2018 / Wyke / Geen reacties

Deltares heeft onderzoek uitgevoerd naar mogelijke gevolgen van een versnelde zeespiegelsijging. Recente inzichten over het afsmelten van Antarctisch ijs zijn de aanleiding van dit verkennende onderzoek. Tijdens Prinsjesdag heeft de Deltacommissaris de resultaten van het Deltares onderzoek bekend gemaakt.

Enkele bevindingen uit het rapport:

De versnelling van de zeespiegelstijging is naar verwachting vooral merkbaar vanaf 2050. Daardoor zal onder andere de verwachte levensduur van grote kunstwerken zoals de Oosterscheldekering en de Maeslantkering sterk afnemen.

Vooral voor grote investeringen met een lange levensduur is het verstandig om rekening te houden met een versnelde zeespiegelstijging. Voor kleine en flexibele maatregelen is monitoren en signaleren voorlopig voldoende.

Deltares

De nadruk ligt op een verkennende studie die wellicht nog meer uitgekristalliseerd mag worden:

Sybren Drijfhout, fysisch oceanograaf van het KNMI en hoogleraar dynamica van het klimaat aan de Universiteit Utrecht, vindt het rapport een zinvolle verkenning, maar hij mist een stevige wetenschappelijke onderbouwing die volgens hem nodig is om over te gaan tot radicale maatregelen. ‘Het is veel te vroeg om over te gaan tot alarmfase één. Je moet eerst beter uitzoeken welke processen tot een dergelijke hoge stijging leiden en hoe groot de kans daarop is. Die onderbouwing is nu nog afwezig.’

Volkskrant – 19 sept.

De onzekerheid van mogelijke gevolgen neemt uiteraard toe met de tijd. Na 2050 is de versnelling waarschijnlijk merkbaar, zoals de verkenning nu laat zien.

Tot 2050 lopen alle scenario’s gelijk op en hoeven de maatregelen om de voeten droog te houden niet te worden opgeschroefd. Daarna kan de zeespiegelstijging snel doorzetten en daarop moet Nederland wél voorbereid zijn.

AD – 18 sept.

Actueel

Mogelijke gevolgen versnelde zeespiegelstijging – Deltares onderzoek

Rapport Deltares (Deltacommissaris.nl)

Volkskrant

Deltacommissaris in de media – overzicht van mediaberichten

Zeespiegel uitleg

Zeespiegel veranderingen (KNMI)

Wat is zeespiegelstijging? (KNMI)

Uitleg zeespiegelstijging (KNMI)

Meer achtergrond

Zeespiegel en versnelde arctische opwarming (KNMI nieuws mei 2017)

Antarctisch smeltproces (dd 15 juni 2018)

SWIPA rapport – Summary for Policy makers (2017)

Deltacommissaris website

Deltaprogramma

Global Center on Adaptation

13 september 2018 / Wyke / Geen reacties

Topinstituut klimaat krijgt vorm, vanaf nu Global Center on Adaptation (GCA) genaamd. De eerste paal van de aanlegsteiger voor het drijvend klimaatkantoor is deze week geslagen. Rotterdam en Groningen worden de thuisbasis van dit internationale klimaatadaptatiecentrum, vanwaar de nieuwe klimaatcommissie gaat opereren.

Minister Cora van Nieuwenhuizen, wethouder Bonte en CEO Patrick Verkooijen geven het startsein. Bron: ANP – september 2018.

“As I step into the leadership role of our organization, joined by the expertise of new senior staff, it is my hope to inspire a new clarity behind the adaptation agenda, built on genuine, pragmatic steps forward that can help address policies, investments, financing, and governance needed to help societies across the globe, and those most in need, become more resilient to climate-related threats.”

Patrick Verkooijen – Chief Executive Officer GCA

GCA

Global Center on Adaptation (de website)

Twitter GCAdaptation

Actueel

Nieuwe door Nederland gestarte klimaatcommissie – Kennisportaal Ruimtelijke Adaptatie

Rotterdam wordt thuisbasis nieuwe klimaatcommissie VN – AD

Nieuws voortraject

VN-klimaatcentrum gaat naar Rotterdam en Groningen – NOS (sept. 2017)

Groningen en Rotterdam krijgen VN klimaatcentrum – Rijksoverheid (sept. 2017)

Startschot voor mondiaal topkenniscentrum adaptatie – Rijksoverheid (febr.2017)

Droogte en klimaat

27 augustus 2018 / Wyke / Geen reacties

Het regent in Nederland. Een aangenaam moment om de droge zomer in kaart te brengen. Waarom is het nu zo droog in Nederland? Wat is de invloed van het klimaat? Kunnen we spreken over een gevolg van klimaatverandering? Of is de hitte en veroorzaakte droogte een ‘gewoon’ gevolg van extreem weer. Een heleboel vragen waar een heleboel antwoorden op te vinden zijn. Klimaatwijs heeft voor u een selectie gemaakt.

Wat kunnen we zeggen over de droogte en het klimaat?

Neem de droogte. Van Oldenborgh heeft het nu niet onderzocht, maar de extreme droogte van deze zomer ziet hij niet als een trend in de modellen. Nog niet, in ieder geval. „Gemiddeld valt er in de zomer in Nederland juist meer neerslag dan vroeger”, zegt Van Oldenborgh. „Maar sommige modellen laten ook zien dat er een omslag kan komen als de temperatuurstijging doorzet. Dan kan Nederland veel vaker te maken krijgen met oostenwind. En dus met de droogte.”

NRC Groen (7 aug.)

Waarom is droogte lastig te voorspellen?

Immers hoe minder vocht in de lucht, hoe minder wolken en hoe minder regen er valt. Daardoor kan de zon ook meer schijnen. Dit versterkt de droogte. Deze processen die elkaar versterken en beïnvloeden zijn lastig door te rekenen voor klimaatmodellen. Daarom is droogte lastig te voorspellen.

Uitleg Droogte KNMI

https://www.knmi.nl/nederland-nu/klimatologie/geografische-overzichten/neerslagoverschot

Doorlopend potentieel neerslagoverschot (tot aan de buien van 9 augustus in vergelijking met langjarig gemiddelde) – KNMI

Droogte anno herfst

En is de droogte nu voorbij? Hoewel in de herfst en wintermaanden het neerslagtekort standaard niet wordt bijgehouden, betekent dit niet dat de droogte voorbij is. Lees meer hierover in het KNMI-klimaatbericht van 09 oktober.

En welke droogte? Het KNMI zet verschillende droogtesoorten op een rij (30 oktober jongstleden).

BRONNEN:

Hydrologische droogte zet door (KNMI – 30 okt.)

Uitleg droogte – Inclusief record jaren – KNMI (FAQ’s)

Elke vijf jaar een hittegolf en dat komt … NRC (7 aug)

Toekomstige zomers mogelijk droger – KNMI (3 juli)

HIER 5x nieuws over droogte (5 aug)

Quickscan risico’s droogtestress (regiogebonden) (Tauw)

Droge Kost – Klimaatbestendige Stad – NKWK onderzoekslijn (2017)

Droogte is onderschat klimaateffect – Artikel Droge Kost – NKWK

Klimaat en landbouw – Klimaatbestendige productie (project Noord-Nederland WUR) (brochure)

Klimaatverandering longread – Voedselgewassen, droogte en meer… (WUR)

Droog, droger, droogst – klimaatbuffers (Natuurmonumenten)

Natuurlijke Klimaatbuffers

Extreem weer en klimaatverandering (Verheggen Blog)

World Weather Attribution (WWA) – Droughts

WWA Artikel: hittegolf Europa

Nature Science artikel: ‘Droughts heatwaves and floods: How to tell when climate change is to blame

AMS brochures: Explaining extreme events from a climate perspective (American Meteorological Society)

De Klimaatwet

2 juli 2018 / Wyke / Geen reacties

Wat wil jij weten over de klimaatwet? De vorige week gepresenteerde klimaatwet legt een basis voor ons klimaat. Houden we hiermee in de toekomst droge voeten? En hoe verhoudt de wet zich tot vergelijkbare voorstellen uit onze buurlanden?

$'Zeven fracties presenteerden gisteren na maandenlange onderhandelingen de nieuwe Klimaatwet. ' AD 28 juni$

Klimaatwijs geeft een overzicht met voorbeelden uit andere landen, het huidige nieuws en de aanloop naar de wet.

Om te beginnen de geformuleerde doelen:

Het hoofddoel is het verminderen van de broeikasuitstoot met 95 procent in 2050 ten opzichte van 1990. Deze afspraak wordt wettelijk vastgelegd. Daarnaast is er een tussendoel; het streven om in 2030 49 procent reductie te halen.

De partijen willen dat de energieproductie in 2050 CO2-neutraal is.

Daarnaast komen er een vijfjaarlijks klimaatplan en een jaarlijkse klimaatdag.

Kritische en vrolijke noten zijn er uiteraard ook. Ze geven een ander perspectief:

“Het heeft iets geks om het klimaat te regelen via een landelijke wet. Vervuiling stopt niet bij de grenzen. Daarom is het goed om zo’n schone buur te hebben, vooral bij oostenwind.”

Trouw Opinie – 30 juni jl.

En niet geheel onbelangrijk, een korte uitleg over het klimaatakkoord en de klimaatwet:

Verschil Klimaatwet en Klimaatakkoord

“Op dit moment werken zeven politieke partijen in de Tweede Kamer aan de zogenoemde Klimaatwet. Het wetsvoorstel legt vast met hoeveel Nederland de CO2-uitstoot terugdringt in 2030 en 2050. Een Klimaatwet geeft iedereen (burgers en bedrijven) zekerheid over de weg die Nederland inslaat. De gesprekken over het Klimaatakkoord moeten leiden tot concrete maatregelen waarmee Nederland het doel om de CO2-uitstoot in 2030 vrijwel te halveren, waarmaakt.”

Website klimaatakkoord (Veelgestelde vraag 8)

De bronnen op een rij:

Actueel

NOS – Klimaatwet komt er, maar niet alle doelen afdwingbaar (27 juni)

Volkskrant – Met ‘historische’ klimaatwet kan iedereen uit de voeten (27 juni)

Volkskrant – Tweede Kamer belooft zichzelf met historische klimaatwet: … (27 juni)

Trouw – Daar is ie dan de veelbesproken klimaatwet (27 juni)

NRC – Nederland, niet langer het vieze jongetje in de EU? (27 juni)

Trouw – De Klimaatwet heeft alleen politieke waarde (29 juni)

Volkskrant – De kronkelige weg naar de klimaatwet (29 juni)

Buitenlandse klimaatwetten